Celiakia - jak wykryć i leczyć? Objawy, dieta
Co to jest celiakia?
Celiakia jest poważną alergią pokarmową i zaburzeniem autoimmunologicznym wywoływanym przez spożywanie glutenu, rodzaju białka występującego w wielu pokarmach zawierających ziarna pszenicy, jęczmienia oraz żyta. Uważa się, że alergie na gluten mogą być związane z dziesiątkami, jeśli nie setkami, różnych objawów, od niestrawności do przewlekłego zmęczenia organizmu.
U większości ludzi celiakia powoduje o wiele więcej niż tylko wzdęcia, gazy czy biegunkę - ponieważ jest to zaburzenie autoimmunologiczne, podobne do choroby Hashimoto lub reumatoidalnego zapalenia stawów, również powoduje spustoszenie w całym układzie odpornościowym, a zatem jest o wiele groźniejsza niż się wydaję.
Ludzie z celiakią odczuwają negatywne reakcje na związki występujące w glutenie, w tym gliadynę, która powoduje zwiększone uwalnianie cytokin, które wywołują stany zapalne i reakcje autoimmunologiczne. Objawy często obejmują wzdęcia, biegunkę, zaparcia, zmęczenie, bóle stawów i problemy behawioralne. Kiedy układ odpornościowy organizmu nadmiernie reaguje na gluten w jedzeniu, uszkadza on małe, podobne do włosów występy (kosmki), które wyścielają jelito cienkie i pomagają w wchłanianiu substancji odżywczych.
Objawy występowania celiakii u dzieci
Dzieci mające celiakie mogą odczuwać stałe zmęczenie oraz rozdrażnienie. Mogą być również mniejsze niż ich rówieśnicy, do pozostałych objawów należą:
- Utrata masy ciała.
- Wymioty.
- Wzdęcia brzucha.
- Bóle brzucha.
- Częste biegunki oraz zaparcia.
Objawy występowania celiakii u dorosłych
Dorośli chorujący na celiakie mogą odczuwać objawy ze strony układu pokarmowego. Niestety w większości przypadków na tym się nie kończy ponieważ objawy wychodzą również poza układ pokarmowy, a należą do nich:
- Niedokrwistość.
- Niedobory żelaza.
- Słabe i kruche kości.
- Przewlekłe zmęczenie.
- Drgawki.
- Schorzenia skóry.
- Drętwienie i mrowienie kończyn.
- Przebarwienia zębów oraz ubytki w szkliwie.
- Nieregularne miesiączki.
- Niepłodność oraz poronienia.
Kto jest narażony na celiakię?
Celiakia jest chorobą genetyczną, co za tym idzie jeśli ktoś w rodzinie na nią chorował to jest zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia celiakii u innych członków rodziny. Narażeni na celiakie są również osoby z chorobami autoimmunologicznymi oraz osoby z zaburzeniami genetycznymi takimi jak:
- Choroba Addisona.
- Zespół Sjogrena.
- Zespól Downa.
- Zespół Turnera.
Jak sprawdzić czy ma się celiakię?
Najpewniejszym rozwiązaniem będzie udanie się do lekarza, wykona on różne badania oraz przeprowadzi wywiad aby potwierdzić diagnozę. Ludzie z celiakią zazwyczaj mają wysokie poziomy przeciwciał przeciwnadciśnieniowych oraz przeciwciał w tkance transglutaminazowej. Można je bardzo łatwo wykryć za pomocą badań krwi. Testy dają niemal 100 proc. pewności wtedy, gdy w diecie badanego nadal jest obecny gluten.
Standardowe badania krwi przy podejrzeniu celiakii obejmują:
- Pełną morfologie krwi.
- Testy wątrobowe.
- Testy cholesterolu.
- Testy poziomu alkalicznej fosfatazy.
- Testy albuminy surowicy.
Jak się leczy celiakię?
Niestety jedyną opcją leczenia celiakii jest po prostu pozbycie się glutenu z diety. Należy wykluczyć wszystkie produkty posiadające gluten, oraz te, które mogą zawierać nawet jego śladowe ilości, co za tym idzie - trzeba uważnie czytać etykiety produktów spożywczych podczas robienia zakupów.
Wszystkie występujące objawy przy celiakii ustąpią w zaledwie kilka dni po całkowitym usunięciu glutenu z naszej diety.
Warto wiedzieć!
Zawsze kupuj produkty certyfikowane jako bezglutenowe, aby nie martwić się o możliwe skutki uboczne po zjedzeniu czegoś co miało nie mieć glutenu, a ma…
Dieta - co można jeść mając celiakię?
- Owoce i warzywa. Owoce i warzywa są podstawą każdej zdrowej diety i są bezglutenowe. Dostarczają cennych niezbędnych składników odżywczych, błonnika oraz przeciwutleniaczy w celu zwiększenia odporności.
- Produkty bogatobiałkowe. Do najlepszych źródeł białka należą jaja, ryby (najlepiej te bogate w kwasy omega-3) oraz wołowina.
- Zdrowe tłuszcze. Spokojnie możemy wdrożyć do naszej diety takie produkty jak masło ghee, awokado, olej kokosowy z pierwszego tłoczenia, olej z pestek winogron, oliwę z pierwszego tłoczenia, olej lniany i oleje z dyni.
- Orzechy i nasiona. Bez obaw możemy sięgać między innymi po migdały, orzechy włoskie, nasiona lnu, konopi, nasiona chia, dyni, sezamu i słonecznika.
- Produkty mleczne. Jeśli jesteśmy fanami produktów mlecznych możemy bez przeszkód spożywać mleko kozie lub jogurt, inne jogurty fermentowane, kozie lub owczy ser.
- Rośliny strączkowe, fasola i bezglutenowe produkty pełnoziarniste. Do tej grupy produktów możemy zaliczyć ryż dziki, ryż brązowy, wszystkie płatki bezglutenowe, grykę, komosę ryżową, amarantus, mąki bezglutenowe (mąka z brązowego ryżu, mąka ziemniaczana lub kukurydziana, mąka z quinoa, mąka migdałowa, mąka kokosowa, mąka z ciecierzycy, mąka z tapioki / skrobia, maniok i inne mieszanki bezglutenowe)
- Bulion kostny. Świetne źródło kolagenu, glukozaminy i aminokwasów, które pomagają w naprawie przewodu pokarmowego.
- Bezglutenowy alkohol. Źródła obejmują większość (ale nie wszystkie) wina lub mocne trunki.
- Inne bezglutenowe przyprawy i zioła. Obejmuje prawdziwą sól morską, kakao, ocet jabłkowy, świeże zioła i przyprawy (bez glutenu), surowy miód i ekologiczną stewię - jako zdrowy zamiennik cukru.
Komentarze (0)